Doğal afetler, hayatımızın her anında karşılaşabileceğimiz, önceden tahmin edilmesi zor olaylardır. Deprem, sel, yangın gibi afetler yalnızca evde veya iş yerinde değil, trafikte de ciddi risklere yol açabilir. Özellikle büyük şehirlerde yaşanan yoğun trafik ve panik hali, sürücülerin doğru kararlar almasını zorlaştırabilir.
Afet Anında Araçtayken Nasıl Davranmalı?
Afet sırasında araçta bulunuyorsanız, öncelikle ortamın güvenli olup olmadığını değerlendirin. Eğer bulunduğunuz yer güvenliyse, aracınızı sağa çekip durdurun, kontak anahtarını üzerinde bırakın ve camları kapatarak sarsıntının geçmesini bekleyin. Ancak aracınız riskli bir konumdaysa (örneğin ağaç altı, elektrik direği veya köprü üzeri gibi), güvenli bir alana geçmek için aracı terk etmelisiniz.
Tünel içinde bulunuyorsanız ve çıkışa yakın değilseniz, araçtan inerek “çök-kapan-tutun” pozisyonu almanız önerilir. Kapalı otoparklarda ise araçtan çıkıp yanına yatarak baş ve boynunuzu korumalısınız. Unutmayın, aracınız bu tür durumlarda bir tampon görevi görebilir ve sizi kısmen koruyabilir.
Araçta Afet Çantası Bulundurmanın Önemi
Afet anında dışarıda veya trafikte olma ihtimaline karşı, aracınızda bir afet çantası bulundurmanız büyük önem taşır. Bu çanta içinde el feneri, düdük, su, konserve yiyecek, ilk yardım malzemeleri, yedek şarj aleti ve powerbank gibi temel ihtiyaçlar yer almalıdır. Özellikle iletişimin kesildiği veya yolların kapandığı durumlarda bu malzemeler hayat kurtarıcı olabilir.
Afet Sonrası Araç Kontrolü
Afet sonrası araçlarda meydana gelen hasarlar fark edilmediğinde ciddi güvenlik riskleri oluşturabilir. Fren sistemi, direksiyon, lastikler ve motor alt aksamı gibi kritik parçaları kontrol etmeden yola çıkmak büyük kazalara yol açabilir. Ayrıca artçı sarsıntılar veya yeni afet riskleri bekleniyorsa, aracınızı açık alanlara ve sağlam yapıların uzağına park etmelisiniz.
Resmi Kaynaklardan Yol Durumu Takibi Yapın
Afet sonrası köprüler, tüneller ve viyadükler gibi altyapılar zarar görmüş olabilir. Bu nedenle yol durumu hakkında bilgi almak için navigasyon uygulamalarının yanı sıra AFAD, Emniyet Genel Müdürlüğü ve valilik gibi resmi kaynakları takip etmelisiniz.
Otomatik Şanzımanlı Araçlar İçin Önemli Uyarılar
Afet sonrasında birçok kişi bulunduğu şehirden uzaklaşmak isteyebilir. Bu durum yoğun trafik oluşturabilir ve otomatik şanzımanlı araçlarda şanzıman yağının aşırı ısınmasına neden olabilir. Aşırı ısınan yağ, vites geçişlerini zorlaştırabilir ve sistemin devre dışı kalmasına yol açabilir. Böyle bir durumda aracı müsait bir yere çekip uzman bir servisten destek almanız gerekir.
Araç seyir halindeyken aşırı ısınma uyarısı alırsanız, aracı güvenli bir şekilde durdurup motoru kapatmalı ve şanzıman yağının soğumasını beklemelisiniz. 10-15 dakika bekledikten sonra aracı yeniden çalıştırabilirsiniz. Ancak uyarı devam ediyorsa en kısa sürede yetkili bir servise başvurmalısınız.
Yakıt İçin Panik Yapmayın
Afet sonrasında yaşanan panik, akaryakıt istasyonlarında uzun kuyruklara neden olabilir. Bu durum tahliye ve yardım araçlarının yakıt erişimini engelleyebilir. Depo seviyenizi en az yarıda tutmaya özen gösterin; ancak panik alımlar yerine kontrollü ve bilinçli tüketimle hareket edin.
Trafikte Dikkatli ve Sakin Sürüş Hayati Önem Taşıyor
Afet sırasında direksiyon başında olan sürücülerin ani manevralardan kaçınmaları ve hızlarını kontrol altında tutmaları çok önemlidir. Diğer sürücülerin de panik içinde olabileceğini unutmayarak sakin bir şekilde hareket edin.
Toplanma Alanlarını Önceden Öğrenin
Yaşadığınız bölgedeki toplanma alanlarını önceden öğrenmek ve afet anında hangi güzergâhları kullanacağınızı planlamak, olay sonrası yönsüzlük hissini azaltır ve güvenli tahliyeyi kolaylaştırır.
Acil Durum Ekipleri İçin Şeritleri Açalım
Ambulans, itfaiye ve arama-kurtarma ekiplerinin yollarını açık tutmak hayati önem taşır. Bu tür durumlarda toplumsal sorumluluk bilinciyle hareket ederek şerit ihlali yapmadan araçlarınızı kenara çekmelisiniz.